Αρχαιολογικός χώρος κηρύχθηκε η Μακρόνησος

*
panormitis
***
*

Με ομόφωνη γνωμοδότηση

του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου

Αρχαιολογικός χώρος κηρύχθηκε ολόκληρη η Μακρόνησος με ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου. Tα μέλη του Συμβουλίου συντάχθηκαν με την εισήγηση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, που τα τελευταία χρόνια πραγματοποιεί έρευνες πεδίου στο νησί - σύμβολο των αγώνων για δημοκρατία.

Το νησί, που φέρει το βάρος της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας, ήδη από το 1989 έχει κηρυχθεί εξ ολοκλήρου ιστορικός τόπος, ενώ τα κατάλοιπα των στρατοπέδων που ιδρύθηκαν το 1947 και χρησιμοποιήθηκαν από το μετεμφυλιακό καθεστώς για την «αναμόρφωση» αριστερών και δημοκρατών πολιτών κηρύχθηκαν αυτομάτως ως διατηρητέα κτήρια, ενώ για την προστασία τους θεσμοθετήθηκαν από το 1995 ειδικές χρήσεις γης.

Το 2015 οριοθετήθηκαν και κηρύχθηκαν πέντε αρχαία ναυάγια στην περιοχή της Μακρονήσου, που χρονολογούνται από τη Μέση Ελληνιστική έως και τις αρχές της Υστερορωμαϊκής περιόδου, τα οποία εντόπισε η εκτεταμένη έρευνα της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων.

Τα πρώτα ανθρωπογενή κατάλοιπα στη Μακρόνησο, σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού, ανάγονται στα τέλη της 4ης χιλιετίας π.Χ., ενώ ο πρώτος εντοπισμένος οικισμός του νησιού ιδρύθηκε στη θέση Προβάτσα, στα δυτικά του νησιού, κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού. Ιδιαίτερη σημασία έχει η μεταλλουργική δραστηριότητα που αναπτύχθηκε εκεί, παράλληλα με την αντίστοιχη δραστηριότητα στον Θορικό της Αττικής, όπως καταδεικνύουν τα λείψανα κυπέλλωσης μολυβδούχου αργύρου που έχουν εντοπιστεί.

Κατά τους αρχαϊκούς χρόνους ιδρύθηκε λίγο βορειότερα, στην περιοχή όπου βρίσκεται ο σημερινός Ι.Ν. του Αγίου Γεωργίου, ο κύριος οικισμός του νησιού, η χρήση του οποίου μαρτυρείται, με τα δεδομένα της έρευνας πεδίου, έως τον 6ο - 7ο αι. μ.Χ., ενώ έχει εντοπιστεί και το νεκροταφείο της Κλασικής περιόδου. Αξίζει να αναφερθεί η μεγάλη διασπορά αρχαιολογικών θέσεων των ιστορικών χρόνων σε όλη την έκταση του νησιού, τόσο στα παράλια όσο και στην ενδοχώρα, κάτι που πρέπει να συνδεθεί αφενός με τη μεταλλοφορία του νησιού και αφετέρου με την κρίσιμη γεωγραφική του θέση στο Αιγαίο.

Με την κήρυξη ολόκληρου του νησιού ως αρχαιολογικού χώρου ολοκληρώνεται, όπως σημειώνει το υπουργείο, το πλέγμα της διαχρονικής προστασίας των ανθρωπογενών της Μακρονήσου από όλες τις συναρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

---

*

Τι (δεν) ξέρεις για το Λαύριο;

*

panormitis

***
*

REVOLTERPIECES – Μνημειακή

σημειολογία: Το παράδειγμα του Λαυρίου

Αν κάτι πρέπει να γνωρίζει κάποιος για το Λαύριο, αυτό είναι ότι αποτελούσε ανέκαθεν μια εργατούπολη. Δημιουργημένο στη νεώτερη Ιστορία σαν μια company town της, τότε περιβόητης, Roux – Serpieri – Fressynet C.E. (με έτος ίδρυσης το 1864) του Τζιοβάνι Μπατίστα Σερπιέρι, η οποία εκμεταλλεύονταν τα μεταλλεύματα αργυρούχου μολύβδου, όπως επίσης και τα υπολείμματα από τις αρχαίες εκμεταλλεύσεις. Την εταιρία αυτή διαδέχθηκε, μετά το περιβόητο “Λαυρεωτικό Ζήτημα”1, το 1873, η Ελληνική Εταιρία η οποία ήταν η σύμπραξη του Σερπιέρι με τον… εθνοσωτήρα Αντρέα Συγγρό. Δύο χρόνια μετά ο Σερπιέρι επανήλθε δυναμικά δημιουργώντας τη Γαλλική Εταιρία η οποία κράτησε μέχρι το 1982 όταν και πούλησε όλες τις υποδομές της στην Ελληνική Εταιρία, η οποία με τη σειρά της έκλεισε 7 χρόνια μετά2.

Οι συνθήκες εργασίας στα μεταλλεία όλα αυτά τα χρόνια ήταν, στην καλύτερη, απάνθρωπες. Άνθρωποι έμπαιναν στα ορυχεία κυριολεκτικά μη γνωρίζοντας αν θα βγουν από αυτά, μια ολόκληρη πόλη ήταν μονίμως καλυμμένη στη μαυρίλα των μεταλλείων, οι άνθρωποι πεθαίναν στα πρώτα -άντα από καρκίνο και πνευμονικά οιδήματα και όλα αυτά για μισθούς -κυριολεκτικής- πείνας.

Βέβαια, η εργατική τάξη δεν έμεινε και με σταυρωμένα τα χέρια. Υπήρξαν απεργίες, οι οποίες κατά κόρον τελείωναν με νεκρούς, που άφησαν το στίγμα και την παρακαταθήκη τους. Η πρώτη ήταν τον Απρίλη του 1896. Οι απαιτήσεις τους βασικές: Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και έγκαιρη μεταφορά στο νοσοκομείο όταν τραυματίζονταν. Αύξηση του μισθού τους και κατάργηση των εργολάβων, μεσάζοντες (όπως και σήμερα) μεταξύ της εταιρίας και των εργατών. Στη διάρκεια της απεργίας αυτής, που κράτησε 14 μέρες, υπήρξαν στις συγκρούσεις με την αστυνομία και τους μπράβους της εταιρίας 4 νεκροί εργάτες, πολλοί τραυματίες και 15 συνελήφθησαν και δικάστηκαν. Το αποτέλεσμα ήταν η αύξηση του μεροκάματου από 2.5 σε 3.5 δραχμές και η μόνιμη στάθμευση μονάδων στρατού προκειμένου να τρομοκρατούν και να καταστέλλουν τους εργάτες.

Η δεύτερη μεγάλη απεργία ήταν στα 1929. Μέχρι τώρα ο Σερπιέρι ήταν νεκρός, αλλά την εταιρία λειτουργούσε ο γιος του Φερνιναντ Σερπιέρι. Η εργατική τάξη πλέον είχε τα δικά της εργαλεία: τη ΓΣΕΕ (τότε Ενωτική ΓΣΕΕ η οποία είχε μόλις ιδρυθεί σαν μια προσπάθεια αντίστασης στον κρατικό εκμαυλισμό της ΓΣΕΕ3) και το ΣΕΚΕ-ΚΚΕ. Η απεργία κράτησε 47 μέρες αυτή τη φορά. Οι συνθήκες ζωής ακόμα προβληματικές. Χαρακτηριστικά ο τότε ανταποκριτής του Ριζοσπάστη έγραφε:

«Το Λαύριο απασχολεί σήμερα πάνω από 2.500 εργάτες που δουλεύουν στα Μεταλλεία (…) Δουλεύοντας ένα ολόκληρο 8ωρο τη μέρα, είναι υποχρεωμένοι λόγω του γλίσχρου μεροκάματου που παίρνουν, να δουλεύουν υπερωρίες, που ανεβάζουν έτσι τις ώρες δουλειάς σε 12 και να φτάσουν το μάξιμουμ μεροκάματό τους στις 60 δραχμές.

Ενας από τους μεγαλύτερους και σπουδαιότερους κινδύνους είναι η μολυβδίασις που παθαίνουν όλοι σχεδόν και σε σημείο που ύστερα από μερικά χρόνια να αχρηστεύονται εντελώς. Ο γιατρός της Εταιρίας Αλεξάνδρου τους είπε ξεκάθαρα: Αν κόψω ένα κομμάτι κρέας από πάνω σας και το πετάξω σε σκυλί ασφαλώς θα ψοφίσει».

Σε άλλο άρθρο με τίτλο «Η βδέλλα των εργολάβων – Πώς απομυζούν τους εργάτες – Τα άτιμα μέσα που μετέρχονται» αναφέρεται: «Παίρνουν τη δουλειά εργολαβικά κι έχοντες βέβαια κάθε συμφέρον να την τελειώσουν μια ώρα αρχίτερα τους υποχρεώνουν να δουλεύουν περισσότερο από την κανονισμένη ώρα και τους πιέζουν να εκτελούν τη δουλειά στα μπόσικα (ετοιμόρροπα) μέρη και τα πιο επικίνδυνα, πότε με χυδαιότατες βρισιές και απειλές διωξίματος και πότε με τη μπλόφα θα κλείσει η εταιρεία και δεν βγαίνει»4.

Ξανά συγκρούσεις με την αστυνομία, αυτή τη φορά υπό την πολιτική ηγεσία του Ελευθέριου Βενιζέλου, ξανά νεκροί και τραυματίες. Αυτή τη φορά όμως οι απεργοί νίκησαν. Στις 16 Μάρτη, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας σέρνεται σε συμφωνία με την Ενωτική ΓΣΕΕ, που περιελάμβανε: 10% αύξηση σε όλους τους εργάτες. Να αφεθούν ελεύθεροι οι κρατούμενοι εργάτες. Να επανέλθουν όλοι οι εργάτες στη θέση τους. Εξασφάλιση της αντιπροσώπευσης των εργατών στα ταμεία Αλληλοβοήθειας και Συντάξεων.

Αυτή η αλλαγή δε μπορεί να χρεωθεί σε καμία περίπτωση στη κυβέρνηση Βενιζέλου, η οποία ευθύνεται για το θάνατο εργατών αλλά και για δηλώσεις υπουργών οι οποίοι δικαιολογούσαν ηθικά και πολιτικά τη κρατική βία.

Στις επόμενες δεκαετίες το Λαύριο γνώρισε πολλούς ταξικούς αγώνες, ενώ μετά το Μάαστριχτ έκλεισαν σχεδόν όλα τα εργοστάσια, τα οποία μέχρι τότε απασχολούσαν τη μαζική πλειοψηφία των εργαζομένων της πόλης, και μετά από μια περίοδο σκληρής ανεργίας και φτώχιας, η ταυτότητα της πόλης μετατρέπεται σε ένα πιο μικροαστικό-τουριστικό σχήμα.

Τα αγάλματα

Το πρώτο κατά χρονική σειρά άγαλμα ήταν αυτό του Σερπιέρι. Ένα πομπώδες έργο του γλύπτη Γ. Βρούτου και ολοκληρώνεται στα 1899, το οποίο με τη σειρά του βρίσκεται σε μια μαρμάρινη βάση στην οποία αναγράφεται: «Jean Baaptiste Serpieri D’ une poussie rede dignee, ilatirel’ eclat dume talet le paindel’ ouvrier» (Ο I.B. Σερπιέρι από μια παραμελημένη τέφρα ανέσυρε τη λάμψη του μετάλλου και το ψωμί του εργάτη) και γραμμένη στα Ιταλικά «Italiano Gianbatista Serpieri la citta volle e viglia qui» (Στον Ιταλό I.B. Σερπιέρι η πόλη θέλησε -να αφιερώσει αυτό το μνημείο- και ξαγρυπνά εδώ).

Η αλήθεια βέβαια ήταν πολύ διαφορετική από ό,τι θέλησε η οικογένεια Σερπιέρι να μας παρουσιάσει, μιας και η πόλη κάθε άλλο παρά θετικά είδε το όλο θέμα.

Εκτός της προφανούς σχέσης ταξικού μίσους που υπήρχε μεταξύ εργατών και αφεντικών, η δημιουργία του αγάλματος έγινε με χρήματα που κατακρατήθηκαν με το ζόρι από τους μισθούς των εργατών, κάτι το οποίο δεν καλοείδαν οι εργάτες. Με το που ανακοινώθηκε η δημιουργία του αγάλματος, οι εργάτες εξαγριώθηκαν και προκάλεσαν σειρά επεισοδίων ενώ ένα σκηνικό κατά τα αποκαλυπτήρια έχει μείνει χαρακτηριστικό: Οι εργάτες βρήκαν τον ποιητή Σουρή ο οποίος τους έγραψε ένα ποίημα, το οποίο με τη σειρά τους γράψανε σε σεντόνι που κρέμασαν πάνω στο άγαλμα και έγραφε το εξής:

Τι μας θωρείς ακίνητος
και δεν μας κατουράς
αφού και ανδριάντα
σε αξίωσε η Ελλάς
Δέξου λοιπόν ω Βαπτιστά
ευγνωμοσύνης δώρο
ξερό σκατό κοπανιστό
και από Λαυριώτη κώλο5

Η επί χρόνια αρνητική στάση των κατοίκων της πόλης είχε σαν αποτέλεσμα την απομάκρυνσή του από τη θέση και την τοποθέτησή του στην Εθνική Πινακοθήκη το 1982 (επί δημαρχίας του αγωνιστή Κ. Πόγκα). Παρόλα αυτά το 2006 η δημοτική αρχή ΠΑΣΟΚ (δημαρχεία Δ. Λουκά) μαζί με την παράταξη της ΝΔ και τους αντίστοιχους εργατοπατέρες που εκείνα τα χρόνια λυμαίνονταν το Εργατικό Κέντρο Λαυρίου, αποφάσισαν την επανατοποθέτηση του. Οι πολιτικοί χώροι που φέραν αντίρρηση σε αυτό ήταν το ΚΚΕ, ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ και όπως και κάποιοι αναρχικοί που “στόλισαν” το άγαλμα με κόκκινη μπογιά, γράφοντας “Δολοφόνος Εργατών”.

Το έτερο άγαλμα της πλατείας του Λαυρίου, στην ακριβώς αντίθετη πλευρά, είναι ένα άγαλμα για τους μεταλλωρύχους της πόλης. Είναι γλυπτό του Ν. Βαρλάμη και εγκαινιάστηκε το 2004 μπροστά στο Πολιτιστικό Κέντρο της πόλης. Στο άγαλμα πάνω αναγράφονται οι στίχοι του Γ. Δερμάτη:

Στους μεταλλωρύχους του Λαυρίου
Μες στο σκοτάδι των στοών
Μόχθησαν για τη λάμψη των μετάλλων
Γύρεψαν ένα κομμάτι ουρανού

Το τρίτο άγαλμα είναι και το πιο πρόσφατο. Και είναι αυτό του Ελ. Βενιζέλου, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το δήμο στο όνομα του Συλλόγου Κρητών. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν το 2010.

Με την εγκατάσταση αυτή δημιουργείται ένα φοβερό σημειολογικό τρίγωνο μέσα στην πόλη.

Σημειολογία.
Πώς μας απαντάει λοιπόν αυτό το τρίγωνο στην ερώτηση της ταυτότητας της πόλης του Λαυρίου; Εδώ βλέπουμε τη συγκρότηση μιας πόλης η οποία έχει απολέσει εν πολλοίς τα ταυτοτικά χαρακτηριστικά του παρελθόντος της. Το να εγκατασταθεί ο ανδριάντας του αφεντικού μιας company town από την ίδια την εταιρία είναι μια τελείως διαφορετική υπόθεση από το να επανατοποθετηθεί, 25 χρόνια μετά την απομάκρυνσή του, από την ίδια την εκλεγμένη δημοτική αρχή με τη συμφωνία του επίσημου εργατικού κινήματος της πόλης. Και είναι ακόμα πιο προβληματικό το να εγκατασταθεί ο ανδριάντας του πολιτικού υπεύθυνου για τη σφαγή των λαυριωτών εργατών, ενός ανθρώπου που αυτή ήταν η μόνη του σχέση με την πόλη, στο όνομα της τοπικιστικής καταγωγής κάποιων κατοίκων.

Έχει σημασία και το πώς απεικονίζονται τα υποκείμενα στα έργα αυτά. Ο ανδριάντας του Σερπιέρι είναι τεράστιος και επιβλητικός, θέλοντας να δηλώσει τη δήθεν πατρική και ουσιαστικά μεσσιανική φιγούρα του “ιδιοκτήτη” της πόλης με το λαό της. Για να έχουμε αντίληψη της ιστορικής καταβολής της πατρικής φιγούρας πάνω στη κοινωνία, αυτή η αντίληψη έρχεται από τις φεουδαρχικές κοινωνίες, οι οποίες βλέπαν τον τοπικό άρχοντα κατ’ αυτόν τον τρόπο.

Το άγαλμα των μεταλλωρύχων πάλι, είναι κάποιες λιγνές και αδύναμες φιγούρες, ακίνητες μέσα στην ευθραστότητά τους, οι οποίες (τουλάχιστον) κοιτάνε η μια την άλλη, δείχνοντας τη συλλογική συγκρότηση της ύπαρξής τους και στη δουλειά και στον αγώνα.

Ουσιαστικά βλέπουμε ότι οι διαταξικές έννοιες έχουν διαβρώσει την ίδια την ταυτότητα της πόλης, αλλάζοντας το τι σημαίνει λαυριώτης πλέον -από μια συγκεκριμένη ταυτότητα έχει μετατραπεί σε μια απλή αναφορά γεωγραφικής καταγωγής. Και, σαν ένας βρόγχος θετικής ανάδρασης, τα αγάλματα αυτά, ανατροφοδοτούν το μικροαστικό και διαταξικό πνεύμα της πόλης. Σερπιέρι και Βενιζέλος γίνονται σημειολογικά ένα με τους εργάτες των ορυχείων, δημιουργώντας το τρίγωνο της ταξικής συμφιλίωσης και εξαφανίζοντας τη μεταξύ τους ταξική αντίθεση και υιοθετώντας μια αντίληψη ότι το σημερινό Λαύριο είναι παράγωγο και των τριών ανεξαιρέτως. Κάθε μέρα που τα δύο αγάλματα αυτά μένουν εκεί χωρίς να αμφισβητούμε τη θέση τους, δημιουργείται και στερεώνεται μια φαντασιακή αντίληψη για το τι σημαίνει “Λαύριο” και πώς κάνουμε τα πράγματα σε αυτή τη πόλη. Η ανάπτυξη του ταξικού κινήματος δεν μπορεί παρά να φέρει την κρίση και τη συνείδηση μπροστά στα μνημεία της ταξικής υποταγής και συμφιλίωσης. Ενάντια στην εθνοενωτική παραγωγή συλλογικής μνήμης.

1 Το Λαυρεωτικό Ζήτημα, Βικιπαιδεία

2 Νεώτερο Μεταλλευτικό Λαύριο, Ιστοσελίδα του Βιοτεχνικού – Βιομηχανικού Εκπαιδευτικού Μουσείου, ανάκτηση 4/8/2013

3 Η δράση του ΚΚΕ στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, Ριζοσπάστης, 19/11/2008

4 Η μεγάλη απεργία στα μεταλλεία του Λαυρίου το 1929, Ριζοσπάστης, 29/1/2015

5 Ξερό σκατό κοπανιστό και από Λαυριώτη κώλο, Left.gr

ΠΗΓΗ: http://www.katiousa.gr

---

lavriaki.gr

---

*

... η Πουνταζέζα επικράτησε στο τουρνουά τένις του Λαυρίου ...

*

panormitis

***
*

Open τουρνουά τένις στο Λαύριο

Με τον τελικό των ανδρών στα μονά και στα διπλά, ολοκληρώθηκε, αργά το βράδυ της Κυριακής, 11 Σεπτεμβρίου 2016, το Open τουρνουά τένις στο Λαύριο.

Σε φιλική ατμόσφαιρα και με σύμμαχο τον καιρό, που αποφάσισε να μην προβληματίσει με άλλη βροχή τους διοργανωτές, έγιναν οι απονομές των επάθλων στους νικητές.

*

Στο μονό ανδρών,

νικητής αναδείχθηκε ο Σταύρος Χριστοδουλάκης,

που νίκησε στον τελικό τον Γιάννη Αντωνίου.

*

Στα διπλά ανδρών,

οι Σταύρος Χριστοδουλάκης & Ανδρέας Παπαδόπουλος

νίκησαν τους Χειμώνα Θοδωρή & Χειμώνα Μιχάλη.

... οι τρεις στους τέσσερις είναι από την Πουνταζέζα !..

---

πηγή: http://www.antisferisi.gr/

---
*

Πέθανε ο αρχαιολόγος Ευάγγελος Κακαβογιάννης

*

panormitis

***
*

Ο Ευάγγελος Κακαβογιάννης

αφήνει δυσαναπλήρωτο κενό

στην Αρχαιολογική Υπηρεσία

Στη γη που υπηρέτησε, στα χώματα που ο ίδιος ανέσκαψε αφιερώνοντας ολόκληρη τη ζωή του, στο Λαύριο θα ταφεί ο αρχαιολόγος Ευάγγελος Κακαβογιάννης.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Εξωραϊστικού Συλλόγου "Πάνορμος" Σουνίου (Πουνταζέζα) εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένεια του εκλιπόντος.

Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων σε ανακοίνωσή του, μεταξύ άλλων, αναφέρει:

«Ο Βαγγέλης Κακαβογιάννης, παράδειγμα σεμνού και αυτοδημιούργητου αρχαιολόγου, αγωνίστηκε μέσα από δύσκολα και πολλές φορές δυσερμήνευτα για άλλους σκάμματα και ιδίως στους δύσκολους εργαστηριακούς αρχαιολογικούς χώρους του Λαυρίου, γέννημα θρέμμα και ο ίδιος του τόπου της εργατιάς των μεταλλωρύχων, διδάσκοντας εμάς τους νεότερους αλλά και παλαιότερους συναδέλφους του μεθοδολογία ανασκαφής και μελέτης του υλικού, δηλαδή το Α και το Ω της αρχαιολογίας.

Στον συνάδελφο και δάσκαλό μας Βαγγέλη Κακαβογιάννη δεν άρεσαν τα πολλά λόγια και οι τιμητικές θέσεις. Άρεσε μόνον η δουλειά, η σκληρή δουλειά και η μελέτη, η ταξινόμηση του υλικού και η προετοιμασία του για την πολυπόθητη δημοσίευση. Αν τον είχαμε περισσότερο κοντά μας, όσοι από εμάς τον ζήσαμε, θα είχαμε πετύχει περισσότερα, θα είχαμε δημοσιεύσει περισσότερο και η ελληνική αρχαιολογία θα ήταν πλουσιότερη.

Ο ίδιος με το έργο του την θεράπευσε έως το τέλος και από τη δική του πλευρά την κατέστησε αναμφισβήτητα πλουσιότερη. Χρέος μας τώρα είναι να συνεχίσουμε κι εμείς το δικό του παράδειγμα ήθους, σεμνότητας, αξιοπρέπειας και αντίστασης στα κάθε είδους ίδια συμφέροντα που βλέπουν την Αρχαιολογική Υπηρεσία ως εχθρό και εμπόδιο στο κατά τα άλλα καταστροφικό τους έργο για το δημόσιο αγαθό που προστατεύουμε βάσει του Συντάγματος, για να συνεχίσει να υπάρχει και για τις επόμενες γενιές.

Περήφανος ο ίδιος για την οικογένεια που αφήνει πίσω του, την γυναίκα του την Όλγα, το ίδιο εργατική, άξια και ακούραστη συνάδελφό μας και τους γιούς του, Χρήστο και Εύθυμο μας αποχαιρετά για πάντα αλλά θα μας συντροφεύει με το μεγάλο επιστημονικό του έργο και τις διδαχές του περί ήθους και αξιοπρέπειας».

ΥΠΠΟ: Συλλυπητήριο μήνυμα

για την απώλεια του Ευάγγελου Κακαβογιάννη

O υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Αριστείδης Μπαλτάς εκφράζει τη θλίψη του για την αναπάντεχη απώλεια του επίτιμου διευθυντή αρχαιοτήτων Ευάγγελου Κακαβογιάννη. Ο θάνατός του αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, την οποία υπηρέτησε με ζήλο και σεβασμό καθ’ όλη τη διάρκεια της υπηρεσιακής του θητείας.

Υπήρξε εργάτης της επιστήμης, υπηρέτης του πνεύματος, υπόδειγμα ήθους, ένα φωτεινό παράδειγμα για τα στελέχη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και όλο τον ακαδημαϊκό κόσμο. Πολύτιμος συνεργάτης και υποστηρικτής του στάθηκε η σύζυγός του Όλγα Κακαβογιάννη, επίσης επίτιμη διευθύντρια αρχαιοτήτων στην οποία η πολιτική ηγεσία και όλο το προσωπικό του ΥΠΠΟΑ απευθύνουν τα θερμά συλλυπητήριά τους.

Ο Ευάγγελος Κακαβογιάννης γεννήθηκε το 1938 στο Λαύριο. Εργαζόταν και σπούδαζε παράλληλα, προσπαθώντας να ακολουθήσει το όνειρό του, που ήταν η αγάπη του για την αρχαιολογία. Αναδείχθηκε σε έναν διακεκριμένο αρχαιολόγο, ο οποίος εργάστηκε με σεβασμό και υπευθυνότητα σε ανασκαφές σε όλη σχεδόν την Ελλάδα: Αν. Μακεδονία, Κυκλάδες, Μεσσηνία, Δωδεκάνησα, Έδεσσα, Θεσσαλία, Αττική. Υπηρέτησε στη Ρόδο, στην Έδεσσα, στον Βόλο και στην Αττική. Από το 2000 και ως τη συνταξιοδότησή του διετέλεσε Διευθυντής Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στο Υπουργείο Πολιτισμού.

Το έργο με το οποίο ταυτίστηκε ιδιαίτερα ήταν η μελέτη των αρχαίων μεταλλείων και μεταλλουργικών εγκαταστάσεων της Λαυρεωτικής. Συγκεκριμένα, μελέτησε τους τύπους των αρχαίων πλυντηρίων του μεταλλεύματος και γενικά την αρχαία μεταλλευτική και μεταλλουργική δραστηριότητα της περιοχής. Ενδεικτικό είναι το θέμα της διδακτορικής του διατριβής «Μέταλλα εργάσιμα και συγκεχωρημένα», που είναι αφιερωμένο στη λειτουργία και την κρατική οργάνωση των μεταλλείων του Λαυρίου κατά τους κλασικούς χρόνους. Επιπλέον, σε αυτόν οφείλεται η δημιουργία του Ορυκτολογικού Μουσείου του Λαυρίου το 1986, από την Εταιρεία Μελετών Λαυρεωτικής, της οποίας υπήρξε ο πρώτος πρόεδρος. Ιδιαίτερη, τέλος, ήταν η συμβολή του στη μελέτη και ανάδειξη του Δήμου του Αρχαίου Μυρρινούντος, στη Μερέντα Μαρκοπούλου, όπου η αρχαιολογική σκαπάνη ξετύλιξε μια από τις πτυχές της διαχρονικής ζωής της αττικής αυτής γωνιάς.

Η επιστημονική του κατάρτιση δεν περιορίστηκε σε θέματα αρχαιολογικά. Ασχολήθηκε με θέματα που αφορούν στην ιστορία, τα νεώτερα μνημεία και τη φύση. Σημαντικές είναι η μελέτες του για τον Ρήγα Βελεστινλή, τις σχέσεις του Λαυρίου με τον Ιωάννη Καποδίστρια, τον δημιουργό του νεώτερου Λαυρίου Ανδρέα Κορδέλλα.

---

Ψήφισμα εξέδωσε και η Εταιρεία Μελετών Λαυρεωτικής

---

*

... Πουνταζέζα - πέρασε με επιτυχία τις "εξετάσεις" - μετρήσεις ...

*

panormitis

***
*

Πουνταζέζα - δείγματα εξαιρετικά

Ποιες παραλίες της Αττικής

βρέθηκαν ακατάλληλες για κολύμβηση

Ακατάλληλες για κολύμβηση, λόγω μόλυνσης, κρίνονται τέσσερις πολυσύχναστες παραλίες της Αττικής.

Συγκεκριμένα το Καβούρι (οδός Κυβέλης), το Μεγάλο Καβούρι, η παραλία Αγίου Νικολάου στο Λαγονήσι και η κεντρική παραλία της Σαρωνίδας κρίθηκαν ακατάλληλες από επιστήμονες του Πανελληνίου Κέντρου Οικολογικών Ερευνών (ΠΑΚΟΕ), που πραγματοποίησαν μέσα στον Ιούλιο ελέγχους για την καταλληλότητα των νερών 17 πολυσύχναστων παραλιών της Αττικής σε συνεργασία με το Εθνική Μετσόβειο Πολυτεχνείο. Επιστημονική ομάδα του ΠΑΚΟΕ, αποτελούμενη από χημικούς, βιολόγους και άλλους ειδικούς, συνέλεξε την περασμένη Κυριακή δείγμα νερού από παραλίες.

Ειδικότερα, τα σημεία από τα οποία έγιναν δειγματοληψίες είναι τα εξής:

Δύο παραλίες στη Βούλα (απέναντι από το Τμήμα Ασφαλείας Βούλας και απέναντι από το Δημαρχείο), στο Καβούρι (οδός Κυβέλης), στο Μεγάλο Καβούρι (στο κέντρο του τελευταίου κολπίσκου), στον Αστέρα Βουλιαγμένης, στη Λουμπάρδα, στον Αγιο Δημήτριο - Λαγονήσι, στον Αγιο Νικόλαο - Λαγονήσι, στο Πεύκο - Λαγονήσι, στην κεντρική παραλία Σαρωνίδας, στο Μαύρο Λιθάρι Σαρωνίδας, στις Αλυκές Αναβύσσου (1ος Ναυαγοσώστης και ΔΗΚΕΑ), στο Θυμάρι, στην Πούντα Ζέζα Λαυρίου, στο Περιγιάλι και στο Καλοπήγαδο Κερατέας.

Από τις αναλύσεις που έγιναν στα πιστοποιημένα εργαστήρια του ΠΑΚΟΕ προέκυψε ότι τέσσερις παραλίες είχαν υψηλή συγκέντρωση κολοβακτηριδίων πάνω από το όριο που έχει θέσει οδηγία της Ε.Ε. για την ασφάλεια των νερών κολύμβησης. Ειδικότερα, με όριο τις 250 βιώσιμες μονάδες κολοβακτηριδίων ανά 100 ml νερού, στο Καβούρι (οδός Κυβέλης) αυτές ήταν 264, στο Μεγάλο Καβούρι 380, στον Αγιο Νικόλαο - Λαγονήσι 390 και στην Κεντρική παραλία Σαρωνίδας 260.

---

*

... Σαν Τζώρτζης - σε λίγο "μπαίνει στην πρίζα" ...

*

panormitis

***
*

Ο Αϊ-Γιώργης

αρχίζει να... ευλογεί

τα έσοδα της ΤΕΡΝΑ

Εντελώς συμπτωματικά και στο περιθώριο του συνεδρίου του Economist, μάθαμε ότι το αιολικό της ΤΕΡΝΑ στη βραχονησίδα Άγιος Γεώργιος (Σαν Τζώρτζης) απέναντι από το Σούνιο είναι έτοιμο για λειτουργία και πρόκειται σύντομα να ηλεκτρισθεί, δηλαδή οι ανεμογεννήτριές του να τροφοδοτούν με ηλεκτρισμό το δίκτυο.

Το συγκεκριμένο έργο είναι μεγέθους περίπου 75 μεγαβάτ και η πολυπλοκότητά του το κατέστησαν από τα πλέον δύσκολα στην υλοποίησή τους έργα εκμετάλλευσης του αιολικού δυναμικού. Αρκεί να σημειωθεί ότι η παραγόμενη ενέργεια θα μεταφέρεται με υποβρύχιο καλώδιο μήκους 40 χιλιομέτρων στο Κέντρο Υπερυψηλής Τάσης του ΑΗΣ Λαυρίου, ενώ η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών απαίτησε έργα πολιτικού μηχανικού και λιμενικά μεγάλης έκτασης.

Έτσι αυτό που αναμένεται πλέον είναι η επίσημη ανακοίνωση για την έναρξη λειτουργίας του αιολικού πάρκου, και κυρίως να φανούν στα αποτελέσματα του ομίλου οι θετικές επιπτώσεις που θα έχει, λόγω μεγέθους και υψηλού συντελεστή απόδοσης, που σύμφωνα με εκτιμήσεις θα ξεπερνά το 30%.

---

πηγή: http://www.euro2day.gr/

---

*

... "Ουτοπία 1961" - οι αγώνες των μεταλλωρύχων του Λαυρίου ...

*

panormitis

***
*

«ΟΥΤΟΠΙΑ 1961»

(συνέντευξη – κριτική ταινίας)

«Μέσα από σειρά γεγονότων οδηγηθήκαμε στο συμπέρασμα ότι, για να έχουν ό,τι χρειάζονται οι πολλοί, πρέπει να τα πάρουν από τους λίγους και στον ενεστώτα χρόνο, οι εργάτες από το κεφάλαιο. Να καταργηθεί δηλαδή η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Και αυτό δεν είναι ουτοπία αν το αποφασίσουν οι εργάτες. Το τίμημα είναι οι σκληροί και μακροχρόνιοι αγώνες…».

Βαρύ και παρακινδυνευμένο το συλλογικό εγχείρημα του Εργατικού Κέντρου Λαυρίου, των θεατρικών ομάδων «Εξόρυξη» και ΠΑΜΕ και του Κώστα Φιλιούση, που αποφάσισαν με περίσσιο θάρρος να φτιάξουν μια κινηματογραφική ταινία με θέμα το πλούσιο σε αγώνες εργατικό κίνημα της περιοχής τους. Επέλεξαν, δε, για να εκφραστούν καλλιτεχνικά, την πιο σύνθετη αλλά και την πιο σημαντική απ’ όλες τις τέχνες, το σινεμά, ζωτικό εργαλείο στον αγώνα για τη διαπαιδαγώγηση των μαζών. «Μέσα από σειρά γεγονότων οδηγηθήκαμε στο συμπέρασμα ότι, για να έχουν ό,τι χρειάζονται οι πολλοί, πρέπει να τα πάρουν από τους λίγους και στον ενεστώτα χρόνο, οι εργάτες από το κεφάλαιο. Να καταργηθεί δηλαδή η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Και αυτό δεν είναι ουτοπία αν το αποφασίσουν οι εργάτες. Το τίμημα είναι οι σκληροί και μακροχρόνιοι αγώνες…».

Η αρχική σκέψη τριγύριζε το είδος του ντοκιμαντέρ, η κατάληξη όμως ανέδειξε μια στρατευμένη ταινία μυθοπλασίας, μια ταινία από τους εργάτες για τους εργάτες, εργάτες όμως που δεν κλαψουρίζουν για τα δεινά τους αλλά αγωνίζονται οργανωμένα για να απαλλαγούν από αυτά. Η ταινία «Ουτοπία 1961» αφηγείται την πολύμηνη σύγκρουση των μεταλλωρύχων του Λαυρίου με τη «Γαλλική Εταιρεία», για ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς. Αυτά διαδραματίστηκαν στις αρχές του 1961 – τη δεκαετία που οι εργάτες άρχισαν σιγά σιγά με τους αγώνες τους να κατακτούν δικαιώματα.

Το σενάριο της ταινίας βασίστηκε στο βιβλίο «Το εργατικό κίνημα του Λαυρίου τη δεκαετία του 1960», του Κωνσταντίνου Πόγκα, ενός από τους πρωτεργάτες της μεγάλης απεργίας. Ο συγγραφέας μάλιστα πραγματοποιεί στην ταινία εμφανίσεις «καμέο» για να υπενθυμίζει στον θεατή ότι αυτά που παρακολουθεί συνέβησαν στην πραγματικότητα. «Πάντως, από τη στιγμή που είχαμε το γεγονός και το στόχο, η ανάπτυξη και η καταγραφή του μύθου δεν παρουσίασαν ιδιαίτερες δυσκολίες», μας λέει ο σκηνοθέτης. «Επιλέξαμε τον κινηματογράφο ως μέσο για να καταθέσουμε την άποψή μας γιατί ο δημιουργός έχει στη διάθεσή του πληθώρα εκφραστικών μέσων, που του δίνουν τη δυνατότητα να «πει» με σαφήνεια αυτό που θέλει. Και νομίζω ότι ο θεατής της ταινίας προσλαμβάνει με ευκρίνεια αυτό που θέλουμε να πούμε. Ο κινηματογράφος επίσης είναι το μέσον που μπορεί να διαδώσει πλατιά το μήνυμα, φυσικά κάτω από προϋποθέσεις», λέει ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης της ταινίας, Κώστας Φιλιούσης.

Η συλλογικότητα νίκησε τα εμπόδια

Ενα θεμελιώδες στοιχείο αφορά στον τρόπο παραγωγής της ταινίας, με την ενεργό και ισότιμη συμβολή και συμμετοχή διαφόρων ομάδων. Εδώ ο όρος συλλογική παραγωγή μοιάζει να αποκτά την πραγματική του διάσταση. «Ο κινηματογράφος βέβαια είναι ένα ακριβό μέσο. Ωστόσο, μέσα από τη συλλογικότητα, με μια εταιρεία που διαθέτει τα μέσα παραγωγής, με εθελοντές από δυο θεατρικές ομάδες κι ένα Εργατικό Κέντρο, πραγματοποιήσαμε την ταινία με ελάχιστο κόστος», συμπληρώνει ο σκηνοθέτης, Κώστας Φιλιούσης.

Από την αρχή, όσοι συμμετείχαν στην ταινία, πίστεψαν στην προσπάθεια και αγάπησαν αυτό που έκαναν. Ο Γιώργος Δρίβας, από τη θεατρική ομάδα «Εξόρυξη», αναφέρει: «Συμμετείχαμε γιατί μας έγινε πρόσκληση από τον κ. Φιλιούση να βοηθήσουμε στο γύρισμα μιας ταινίας για την απεργία των μεταλλωρύχων στο Λαύριο το 1961. Το θέμα των κοινωνικών και ταξικών αγώνων του Λαυρίου πάντα μας άγγιζε. Ετσι θεωρήσαμε ότι θα πρέπει να βοηθήσουμε στο εγχείρημα. Εξάλλου, θα ήταν τιμή μας να συμβάλουμε στο να αναδειχθεί η αγωνιστική ιστορία του τόπου μας».

Ολοι λειτουργούσαν με προθυμία και πειθαρχία. «Ενα δύσκολο κομμάτι ήταν εκείνο της επιλογής των χαρακτήρων. Από τη στιγμή όμως που ο καθένας πήρε το ρόλο του, τα πράγματα κύλησαν ομαλά γιατί από τους περισσότερους ζητούσα την αναπαράσταση της καθημερινότητάς τους», αναφέρει ο Κώστας Φιλιούσης, και συνεχίζει: «Εξάλλου, τα μέλη της θεατρικής ομάδας «Εξόρυξη» και του ΠΑΜΕ έχουν διατρέξει πολλά θεατρικά χιλιόμετρα… Με λίγες πρόβες κατανόησαν τους κώδικες της κινηματογραφικής παρουσίας. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε αφορούσαν στις σκηνογραφικές και ενδυματολογικές παρεμβάσεις. Και οι περισσότερες σκηνογραφικές παρεμβάσεις έγιναν ψηφιακά».

«Δεν ήταν δύσκολη η αντιμετώπιση των σκηνών πλήθους;», τον ρωτάμε.

«Είναι ευτύχημα για ένα σκηνοθέτη να έχει σκηνές πλήθους, ειδικά όταν οι συμμετέχοντες πιστεύουν σε αυτό που κάνουν – όπως συνέβη στη δική μας περίπτωση. Μπορεί να υπάρχουν τεχνικές δυσκολίες, που όμως παρέχουν τη δυνατότητα εναλλακτικών αφηγηματικών επιλογών. Το μεγαλύτερο πρόβλημα με τις σκηνές πλήθους είναι το κόστος. Τη λύση σε αυτό το τεράστιο πρόβλημα την έδωσε το Εργατικό Κέντρο Λαυρίου», απαντά ο Κώστας Φιλιούσης, ενώ ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Λαυρίου, Βάλσαμος Συρίγος, προσθέτει: «Τα γυρίσματα γίνονταν Σαββατοκύριακο και κράτησαν 4 μήνες – παράλληλα με τους κοινωνικούς αγώνες. Το ΕΚ Λαυρίου, μέσα από αυτήν την προσπάθεια, άνοιξε δρόμους ώστε τα σωματεία να αναπτύξουν πολύπλευρη δράση, να αγκαλιάσουν την εργατική – λαϊκή οικογένεια. Η προσπάθεια άφησε σημαντική παρακαταθήκη: Μάθαμε την ιστορία των μεταλλωρύχων, κάναμε βήματα με πολλούς νέους συναδέλφους που πια συμμετέχουν στα σωματεία και μετά απ’ αυτή την προσπάθεια χτίσαμε θεατρική ομάδα στο Εργατικό Κέντρο».

Η «Ουτοπία 1961», που αναδεικνύει τον τιτάνιο αγώνα των μεταλλωρύχων του Λαυρίου – ο οποίος δεν είναι γνωστός – προβάλλεται στην «Αλκυονίδα» σε Α΄ προβολή, καθημερινά στις 21.15
---
Σημ:. Το κείμενο της συνέντευξης είναι από τον Ριζοσπάστη

---

*